Günümüzde psikoloji ile alakalı en çok merak edilen konulardan biri de bilinçli farkındalıktır. Psikoloji literatüründe mindfulness olarak ifade edilen bilinçli farkındalık, bireyin yaşadığı an içerisindeki olayı ya da durumu olduğu üzere anlaması ve fark etmesi olarak ifade edilebilmektedir. Yaşadığı ana dikkat kesilip bu dikkatin özelliklerini fark etmesi, farkına vardığı her türlü şeyi yargılama yapmadan direkt yaşandığı ya da olduğu gibi kabul etmesi durumudur. Birey bu aşamada zihninde olanlara, hissettiği duygulara, vücudundaki hislere dikkat kesilip o anda kasıtlı bir şekilde ve yargısızca kalmaktadır.
Bilinçli Farkındalık Nedir?
Bilinçli farkındalık asılda kavramdan ziyade bir tür deneyimsellik olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle bilinçli farkındalık kavramını anlayabilmek için deneyimlere bakılması gerekmektedir. bu duruma bir örnek göstermek gerekirse; önceki akşam yenilen yemekle alakalı deneyimler, yemek yerken hissedilenler, beş duyu organın kullanılıp kullanılmadığı ya da vücutta o an neler yaşandığı gibi konuların her biri birer mindfulness yani bilinçli farkındalıktır.
Farkındalık Çeşitleri Nelerdir?
Bilinçli farkındalık konusunda pek çok farkındalık türü bulunmaktadır. Düşünce farkındalığı, duygu farkındalığı, beden farkındalığı, davranış farkındalığı ve ilişki farkındalığı birer mindfulness türü olarak örneklendirilebilmektedir.
Düşünce farkındalığı; düşünce ve onlarla kurulan ilişkiyi kavrayabilme, fark edebilme durumdur.
Duygu farkındalığı; insana acı veren, ifade etmesi zor olan duyguların fark edilmesi ve olduğu gibi kabul edilmesi durumudur.
Beden farkındalığı; çoğu zaman fiziksel bir hastalık söz konusu olduğunda, hastalıkla alakalı hissedilen hislerin, nedenlerinin ya da bu gibi durumların hissedilmesi durumudur.
Davranış farkındalığı; bireyin günlük yaşamında sergilemiş olduğu davranışları fark etmesi ve kabul etmesi durumudur.
İlişki farkındalığı; bireyin yaşadığı ilişkisinde kendisini bağlayan duygu, düşünce, hislerini fark etmesi durumudur.
Bilinçli Farkındalık Nasıl Oluşturulur?
Bilinçli farkındalık insanların yaşamına önemli ölçüde fayda sağlamakta, daha bilinçli bir yaşam sürdürmelerine yardımcı olmaktadır. Bu nedenle de pek çok insan bilinçli farkındalığın nasıl oluşturulacağını merak etmektedir.
Bilinçli farkındalığın oluşturulabilmesi için yapılacak en iyi şey bir psikolog ya da uzmandan destek almak olacaktır. Uzmanlar çoğu zaman bilinçli farkındalık için kendisine müracaat eden danışanlarına terapi uygulamakta ve her türden farkındalığı öğretebilmektedir.